ndabere

Ntụle okirikiri ndụ (LCA) bụ ngwá ọrụ iji tụọ oriri nke isi iyi ike na mmetụta gburugburu ebe obibi nke ngwaahịa, ọrụ mmepụta. Ngwá ọrụ a ga-atụle site na nchịkọta akụrụngwa ruo na mmepụta, ibufe, ojiji, na n'ikpeazụ ruo na mkpofu ikpeazụ. LCA tọrọ ntọala kemgbe 1970s.

l Society of Environmental Toxicology and Chemistry (SETAC) na-akọwa SETAC dị ka usoro iji chọpụta ka ngwaahịa, mmepụta na omume si emetụta gburugburu ebe obibi site na nyochaa ojiji akụrụngwa, oriri ume na mwepụta mkpofu.

l N'afọ 1997, ISO wepụtara usoro ISO 14000 wee kọwapụta LCA dị ka nchịkọta na nyocha nke ntinye, ntinye na mmetụta gburugburu ebe obibi nke sistemu ngwaahịa n'oge ndụ ya niile. Mmetụta gburugburu ebe obibi gụnyere ojiji akụrụngwa, ahụike mmadụ na gburugburu ebe obibi. ISO 14040 na-akọwapụta isi na usoro, yana ISO 14044 na-akọwapụta ihe achọrọ na ntuziaka.

Ntụle LCA nwere usoro anọ:

1) ebumnuche na oke. Nke a bụ maka ebumnuche nyocha, ókèala nke usoro, ihe unit a na-ahọrọ iji, yana ihe achọrọ na data.

2) Nyocha ngwaahịa. Nke a gụnyere mkpokọta na mkpofu data.

3) Ntụle mmetụta. Nke a bụ iji nyochaa ihe ndị na-emetụta gburugburu ebe obibi.

4) Nkọwa. Nke a bụ iji mechie ntule ma nyochaa nsonaazụ ya.

Ebumnuche na oke

Ebumnuche nke ọmụmụ

Ebumnuche nke ọmụmụ ihe bụ mmalite nke LCA. Nke a bụ iji nyochaa arụmọrụ nke sistemu nke ọma, ọ na-enyekwara aka gosipụta omume enyi na gburugburu ebe obibi nke sistemu iji tinye akwụkwọ maka asambodo akwụkwọ ndụ akwụkwọ ndụ.

Oke sistemu

Oke sistemụ kwesịrị ịnwe usoro okirikiri ndụ ndị a yana usoro dabara adaba (N'okpuru ebe a bụ oke sistemụ ngwaahịa batrị)

Nke a ka a na-akpọ nwa-nwoke-ruo-ili. Nkịta pụtara mmalite, nke na-ezo aka inweta akụrụngwa. Ili pụtara njedebe, nke na-ezo aka n'ịkpụchasị ihe na imegharị ihe.

Ngalaba ọrụ

Ngalaba na-arụ ọrụ bụ ụkpụrụ nke ngụkọta oge maka ntinye na mmepụta n'oge ndụ nke usoro. Nọmalị enwere nkeji ọrụ abụọ. Otu bụ uka (otu: kg), nke ọzọ bụ ike eletrik (otu: kWh). Ọ bụrụ na anyị ewere ike dị ka unit, mgbe ahụ, a na-akọwa ike a dị ka ike zuru ezu nke sistemụ batrị na-enye na okirikiri ndụ ya. A na-agbakọ ike zuru ezu site n'ịba ụba oge okirikiri na ike nke okirikiri ọ bụla.

Ogo data

N'ime ọmụmụ LCA, ogo data mmetụta na nsonaazụ LCA. Ya mere, anyị kwesịrị inye nkwupụta na nkọwa na data anyị nakweere n'oge ọmụmụ ihe.

Ntụle ngwa ahịa

Ndepụta ndụ okirikiri ndụ (LCI) bụ ntọala nke LCA. Anyị kwesịrị ịkọwapụta akụrụngwa achọrọ maka usoro ndụ ngwaahịa, oriri ike, na ikuku. Akụrụngwa ebe a gụnyere Ngwuputa Ngwuputa, nhazi, ngwaahịa na-ere, ojiji, njem, nchekwa, scrapping na recycle, usoro ndụ niile. Ike ahụ gụnyere oriri ọkụ, kemistri na ike anyanwụ. Mgbapụta gụnyere mmetọ, okpomọkụ na radieshon.

(1) Mepụta usoro usoro ngwaahịa dabere na oke sistemu nke akọwapụtara na ebumnuche na oke.

(2) Chịkọta data dabara adaba, dị ka ihe dị na usoro ọ bụla, oriri ike, ụgbọ njem, ikuku, yana nchekwa data dị n'elu.

(3) Gbakọọ ikuku dị ka nkeji ọrụ si dị.

Ntụle mmetụta

A na-eme ntule mmetụta mmetụta ndụ (LCIA) dabere na nyocha ngwa ahịa. LCIA na-agụnye ụdị mmetụta, oke, ụdị njirimara, nhazi nsonaazụ, ngụkọta oke otu (ịmara na hazie).

Otu ntule mmetụta LCA gụnyere:

• Akụrụngwa Abiotic na-eri uru enwere ike yana uru oriri mmanụ fosil nwere ike. Oriri akụrụngwa abiotic dị mkpa maka nchacha ọla na ntinye sistemu. Ngalaba ahụ bụ kg Sb eq. Oriri abiotic nke mmanụ ọkụ na-emetụta uru okpomọkụ. Ngalaba ahụ bụ MJ.
• Uru okpomoku zuru ụwa ọnụ. Otu gọọmentị etiti na-ahụ maka mgbanwe ihu igwe (IPCC) weputara ihe nlere anya iji gbakọọ ihe ndị ejiri mara. Ihe ndị e ji mara na-anọchi anya ike okpomoku zuru ụwa ọnụ maka otu narị afọ. Ụlọ ọrụ ahụ bụ kg CO₂eq.
• Ozone sphere uru nwere ike imebi. Ọ bụ Global Meteorological Organisation mepụtara ihe nlereanya a. Ọ na-akọwapụta ike nke mbelata ozone nke gas dị iche iche. Nkeji a bụ kg CFC-11 eq.
• Ozone fotochemical. Unit bụ kg C₂H₂eq.
• Acidification. Ọ na-anọchi anya ikike ikuku site na ịtụ SO₂nke kilogram nke ọ bụla nke ikuku. Unit bụ kg SO₂eq.
• Eutrophication. Ngalaba ahụ bụ kg PO₄eq.
• Nkọwa
• Ntụgharị asụsụ bụ akụkụ ikpeazụ nke LCA. Ijikọta ihe mgbaru ọsọ na oke, nyocha ngwa ahịa na ntule mmetụta, anyị nwere ike nweta nyocha zuru oke na ngwaahịa, wee chọpụta nha iji melite mmepụta ma ọ bụ mgbatị ndụ. Dịka ọmụmaatụ, anyị nwere ike ịkwalite mmepụta akụrụngwa, gbanwee nhọrọ akụrụngwa, kwalite nhazi ngwaahịa, gbanwee ụdị ume, kwalite akụrụngwa nrụpụta, wdg.

Mmechi

• Enwere ọtụtụ ụdị data etinyere na LCA. Ogo na iguzosi ike n'ezi ihe nke data ga-enwe mmetụta dị ukwuu na nsonaazụ. Ọ bụrụ na anyị nwere ike wulite usoro nyocha data, nke anyị nwere ike ijide ngwa ahịa dị ka ihe ndị bụ isi na mmepụta, wee mepụta nchekwa data bụ isi nke imegharị ihe, ọ ga-ebelata ihe isi ike nke asambodo akara akara carbon.
• Iji belata ikuku carbon, enwere usoro dị ka ndị a: 1. Mepụta sistemu ihe eji arụ ọrụ batrị iji kwalite njupụta ume na ndụ okirikiri. Nke a ga-ebelata ikuku carbon. 2. Tụnyere batrị lithium-ion, batrị sodium-ion nwere mmetụta dị ala na gburugburu ebe obibi. 3. Batrị siri ike nwere ikuku carbon dị ala karịa batrị lithium-ion n'oge mmepụta. 4. Ihe eji emegharị ihe na nrụpụta ọzọ nwekwara ike imezi mmetọ na mbelata ikuku carbon.